Plastics zijn slecht voor de natuur en daarmee ook voor de gezondheid. Daarom wordt via wetgeving het gebruik van plastics beperkt en worden aan industrie en gebruikers maatregelen opgelegd waarmee hergebruik en afbreekbaarheid van de kunststoffen gestimuleerd worden.
Waar eindigt plastic? Veel in de “plastic soep”.
Een wereld zonder kunststoffen is niet voorstelbaar. Kunststofproducten worden gemaakt van kunststoffen die via chemische processen meestal gemaakt worden uit aardolie. We noemen dit in het algemeen plastics. Er worden enorme hoeveelheden producten van plastic gemaakt. Plastics gaan namelijk honderden jaren mee, het is goedkoop en de toepassingsmogelijkheden zijn enorm, kijk maar om je heen. Het zal je ook opvallen dat heel veel plastic maar kort gebruikt wordt. Onderzoekers hebben uitgerekend dat van alle plastic wat ooit gemaakt is (ruim 8 miljard ton), nog geen kwart hergebruikt is. De rest ligt op vuilnisbelten of zwerft rond in de natuur en een deel komt uiteindelijk in de zee terecht. In de natuur is plastic zeer schadelijk. Dieren gaan dood bij opeten ervan en het komt in de voedselketen terecht. In de oceanen ligt een hoeveelheid ”plastic soep” met een oppervlakte van Spanje, Frankijk en Duitsland in totaal. Doordat het meeste plastic maar kort of zelfs eenmalig gebruikt wordt, moet het gebruik van “single use plastics” stoppen.
Europese richtlijn voor minder wegwerpplastic in zee (SUP-richtlijn) ingaande 3 juli 2021
Het Europese Parlement heeft op 5 juni 2019 RICHTLIJN (EU) 2019/904 betreffende de vermindering van de effecten van bepaalde kunststofproducten op het milieu goedgekeurd. De nieuwe wetgeving gaat in op 3 juli 2021. De belangrijkste maatregelen uit de SUP-richtlijn zijn (bron: Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat):
- Vanaf 2021 moeten lidstaten zorgen voor minder gebruik van plastic on-the-go verpakkingen (zoals drinkbekers en voedselcontainers);
- Vanaf 2021 komt er een verbod op bepaalde plastic wegwerpproducten. Bijvoorbeeld plastic bordjes, plastic bestek, plastic roerstaafjes en rietjes;
- Vanaf 2024 moeten doppen en deksels vastzitten aan plastic flessen en drankverpakkingen. Zo worden ze automatisch ingeleverd voor recycling;
- Vanaf 2025 moeten PET-flessen voor minstens 25% uit gerecyclede kunststoffen bestaan. In 2030 moet dit minstens 30% zijn;
- Vanaf 2021 komt er een voorschrift op hygiëneproducten (zoals vochtige doekjes, tampons en maandverband), tabaksproducten en drinkbekers. Hierop staat bij welk afval dit hoort (hoe af te danken). Ook staat er informatie op over de kunststoffen in het product en welk gevolg dit heeft op het milieu;
- Producenten worden verantwoordelijk voor (zwerf)afval van een aantal van hun producten. Dit gaat over o.a. drank- en voedselverpakkingen, drinkbekers, lichte plastic tassen, vochtige doekjes, tabaksproducten (met filters), ballonnen en vistuig. Producenten moeten onder meer zorgen voor de inzameling, het vervoer en de verwerking van die plastic producten. En voor bewustwording van de consument;
- In 2025 moet minimaal 77% van alle plastic drinkflessen tot 3 liter worden ingezameld. In 2029 moet dit minimaal 90% zijn;
- De overheid gaat consumenten informatie geven over herbruikbare alternatieven voor deze plastic producten. En over mogelijkheden voor goed afvalbeheer (hoe afval af te danken). Ook krijgen consumenten informatie over het gevolg van dit plastic afval op het milieu.
Het ministerie heeft een informatieve poster gemaakt.
Voor producten die nu nog niet verboden worden komt een ontmoedigingsbeleid. Ook naar consumenten worden ontmoedigingscampagnes opgezet.
Wat zijn de gevolgen voor u als gebruiker van disposables (Single Use Plastics)?
Je leveranciers en groothandel zal je ongetwijfeld tijdig informeren. Hij moet vóór 3 juli dit jaar alles op orde hebben en zijn assortiment aanpassen. Ook oxo-degradeerbaar plastic wordt verboden. Deze materialen zijn vervuilend voor het milieu omdat ze bij afbraak uiteenvallen in microdeeltjes – vooral als ze in aanraking komen met uv-licht, zuurstof of warmte.
Je leverancier kan je ook vertellen wat er gebeurt als je op voorraad besteld hebt en meedenken over alternatieven.
Voor bepaalde producten geldt vanaf 3 juli een markeringsplicht, bijvoorbeeld plastic bekers en kartonnen bekers met een plastic coating. Dat wil zeggen, er moet een symbool op staan dat de consument erop attendeert dat het artikel geen zwerfafval mag worden, wat de negatieve effecten van zulk afval in het milieu zijn; dus bij welk soort afval het hoort. Dat geldt ook voor vochtige doekjes, dames hygiëneproducten, sigarettenfilters. Ook wordt verwacht dat je de consument informeert en bewust maakt. Beperking van de milieubelasting is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid.